Ao grao

Polo tanto, todos os cambios socieconómicos que vimos reseñando teñen o seu reflexo na vida doméstica. O contraste entre as dúas fotografías é evidente. Na segunda vemos unha escea cotiá nun graneiro de Bowla. Na primeira, veciños amhara e gumuz enchen de grao un celeiro tradicional pauperizado, descoidado, que carece de motivos ornamentais tradicionais vencellados coa concepción gumuz da fertilidade. Xa non é un eido de traballo feminino: os varóns apropiánse dunha arquitectura e un espazo vencellado coa muller. Pola súa vez, todos os individuos visten roupa de estilo occidental. En Lugo non é doado ver xa algunha muller cos peitos ao ar, quitando señoras adultas.
En definitiva, a materialidade da comunidade gumuz de Lugo non só reflicte unha percepción local da Modernidade e uns procesos sociais, políticos e económicos; tamén desempeña un rol activo na construción dunha nova realidade, dunhas novas necesidades e concepcións ás que resposta unha nova arquitectura doméstica e funeraria.